Gesmede jaartal op een boerderij in Beek en Donk

Gepubliceerd op 31 maart 2024 om 15:07

1898 — het oorspronkelijke bouwjaar van deze boerderij. Het jaar dat koningin Wilhelmina werd gekroond en Nederland volop in de Industriële Revolutie zat. Ambachtelijke werkplaatsen maakten steeds vaker plaats voor fabrieken, waardoor vakmanschap langzaam uit de industrie verdween.

Toch bleven enkele kleine smederijen bestaan. Zij richtten zich op werk dat niet zomaar in massa geproduceerd kon worden, zoals siersmeedwerk, hekken en ornamenten voor kerken. Dit ambacht werd van generatie op generatie doorgegeven — en daarom bestaan er vandaag de dag nog steeds smederijen die het oude vak uitoefenen.

Terug naar deze boerderij, gebouwd in 1898 in traditionele Brabantse stijl. Destijds werden de ankers voor de houten balken gesmeed in de smederij, vaak voorzien van het bouwjaar. Ook hier prijkte 1898 op de gevel.

Tot de oorlog uitbrak. In de zware gevechten die volgden raakte de gevel beschadigd. Na de oorlog werd alles hersteld, maar de karakteristieke cijfers verdwenen.

De huidige eigenaar wilde die originele uitstraling terugbrengen en besloot de gevel te laten herstellen — mét de cijfers 1898. Zo hebben wij het oude karakter van de boerderij weer tot leven gewekt.

Eerst bepalen we de hoogte en vorm van de cijfers, waarna we een schets op papier maken. Daarbij houden we zoveel mogelijk rekening met de verhoudingen van de boerderij. Als de schets klopt, tekenen we de cijfers met krijt op de vloer, zodat we tijdens het smeden altijd een referentie hebben.

Voor dit project gebruiken we 20 mm vierkant constructiestaal (ST37). Het ijzer wordt zorgvuldig om de 10 à 15 centimeter verhit in een traditioneel kolenvuur. Met hamer en aambeeld smeden we de punten en buigen we de curves. Steeds opnieuw controleren we of de vormen overeenkomen met de schets.

Voor de bevestiging maken we per cijfer twee strippen die eromheen worden gevormd. Daarin komt een draadeind dat in de muur wordt verlijmd. Zo ontstaat ook optisch de illusie dat het originele ankers zijn.

Al met al een prachtig project om te doen — en het resultaat mag er zijn

Heb je een klus waar vakmanschap bij komt kijken? Stuur gerust een bericht, dan kijken we samen naar de mogelijkheden